Trong thời đại công nghệ phát triển mạnh mẽ, camera an ninh đã trở thành thiết bị phổ biến trong các hộ gia đình và doanh nghiệp tại Việt Nam. Tuy nhiên, nhiều người vẫn quen dùng chung mạng WiFi công cộng như tại quán cà phê, khách sạn, trung tâm thương mại… để xem lại camera từ xa hoặc cài đặt hệ thống. Điều này tiềm ẩn nhiều rủi ro, bởi WiFi công cộng là “mảnh đất màu mỡ” cho hacker tấn công.
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu vì sao không nên dùng WiFi công cộng để truy cập camera, đồng thời hướng dẫn các biện pháp bảo mật camera an ninh tránh bị hack hiệu quả để tránh bị xâm nhập hay nghe lén.
1. Vì sao WiFi công cộng nguy hiểm khi truy cập camera an ninh?
WiFi công cộng thường được thiết lập đơn giản nhằm phục vụ số lượng lớn người dùng. Vì vậy, nó thiếu nhiều lớp bảo mật quan trọng. Một số rủi ro phổ biến gồm:
• Dữ liệu truyền đi dễ bị nghe lén (Sniffing)
Hacker có thể sử dụng các công cụ phân tích mạng để đọc dữ liệu gửi qua WiFi công cộng. Nếu bạn đang xem camera, hình ảnh hoặc thông tin đăng nhập có thể bị lộ.
• Nguy cơ tấn công trung gian (Man-in-the-Middle – MITM)
Kẻ xấu có thể chặn đường truyền giữa bạn và máy chủ camera, từ đó thay đổi dữ liệu hoặc chiếm quyền truy cập.
• Mạng WiFi giả mạo (Fake Hotspot)
Nhiều hacker tạo điểm WiFi giả tên giống WiFi công cộng. Nếu bạn kết nối nhầm, hacker có thể kiểm soát toàn bộ luồng dữ liệu.
• Dễ bị tấn công vào tài khoản camera
Camera an ninh thường được quản lý bằng tài khoản ứng dụng. Khi đăng nhập qua WiFi công cộng, nguy cơ bị đánh cắp mật khẩu là rất lớn.
Vì vậy, việc truy cập hệ thống camera khi kết nối WiFi công cộng là một hành vi thiếu an toàn và cần hạn chế tối đa.
Cách kiểm tra camera có bị hack không? Hướng dẫn chi tiết từ A đến Z
2. Những hậu quả có thể xảy ra khi hệ thống camera bị tấn công
Nhiều người chủ quan nghĩ rằng hacker chỉ có thể xem trộm hình ảnh. Thực tế, hậu quả nghiêm trọng hơn nhiều:
• Nghe lén âm thanh trong nhà
Một số dòng camera có mic, nếu bị chiếm quyền, hacker có thể nghe âm thanh trong gia đình hoặc văn phòng.
• Theo dõi thói quen sinh hoạt
Hacker có thể biết khi nào bạn đi làm, khi nào nhà vắng người — từ đó thực hiện hành vi trộm cắp.
• Chiếm quyền điều khiển camera
Kẻ xấu có thể xoay camera, tắt báo động, đổi mật khẩu, thậm chí khóa tài khoản chủ.
• Dùng camera làm công cụ tấn công mạng
Camera bị xâm nhập có thể trở thành “bot” trong mạng botnet phục vụ tấn công DDoS.
Vì vậy, bảo mật camera là điều cực kỳ quan trọng, đặc biệt khi bạn thường xuyên sử dụng WiFi công cộng.
Camera dùng thẻ nhớ và camera lưu đám mây – So sánh ưu nhược điểm chi tiết
3. Hướng dẫn bảo mật camera khi phải dùng chung WiFi công cộng
Trong trường hợp bắt buộc, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau để giảm thiểu rủi ro.
✓ 3.1. Sử dụng kết nối VPN khi truy cập camera
VPN mã hóa dữ liệu, giúp hacker khó đọc và theo dõi thông tin.
Lợi ích khi dùng VPN:
-
Bảo vệ dữ liệu khỏi nghe lén
-
Tránh tấn công MITM
-
Tăng độ riêng tư khi truy cập Internet
Nên chọn các VPN uy tín để đảm bảo tốc độ và tính bảo mật.
✓ 3.2. Kích hoạt xác thực 2 lớp (2FA) cho tài khoản camera
Đây là lớp bảo vệ quan trọng, ngăn hacker đăng nhập kể cả khi họ biết mật khẩu.
Hầu hết các thương hiệu như FPT, Hikvision, Dahua, Ezviz, Imou… đều có hỗ trợ 2FA.
✓ 3.3. Sử dụng mật khẩu mạnh – không dùng mật khẩu mặc định
Một mật khẩu mạnh nên gồm:
-
Chữ hoa + chữ thường
-
Số
-
Ký tự đặc biệt
-
Tối thiểu 10 – 12 ký tự
Tuyệt đối không dùng chung mật khẩu cho nhiều thiết bị.
✓ 3.4. Không cài đặt camera hoặc reset thiết bị khi dùng WiFi công cộng
Quá trình cài đặt thường cần cấp quyền truy cập sâu, nếu bị nghe lén, hacker có thể chiếm luôn ID thiết bị.
Luôn cài đặt camera tại nhà hoặc trong mạng riêng bảo mật.
✓ 3.5. Sử dụng mạng riêng ảo của router (Guest WiFi hoặc VLAN)
Nếu bạn đặt tại cửa hàng hoặc nhà trọ có nhiều người truy cập WiFi, nên tách hệ thống camera ra mạng riêng để tránh rủi ro bị xâm nhập từ nội bộ.
✓ 3.6. Cập nhật firmware camera thường xuyên
Bản cập nhật giúp:
-
Vá lỗ hổng bảo mật
-
Tối ưu hiệu năng
-
Tăng cường mã hóa dữ liệu
Không sử dụng camera đã quá cũ hoặc không còn hỗ trợ cập nhật từ nhà sản xuất.
✓ 3.7. Đăng xuất tài khoản sau khi dùng xong
Nếu truy cập trên thiết bị lạ (điện thoại mượn, máy tính công cộng), hãy nhớ:
-
Đăng xuất toàn bộ phiên đăng nhập
-
Không lưu mật khẩu trên trình duyệt
Nhiều trường hợp camera an ninh bị hack chỉ vì quên đăng xuất.
4. Những sai lầm phổ biến khi dùng camera qua WiFi công cộng
Ngoài các rủi ro kỹ thuật, người dùng còn mắc nhiều lỗi chủ quan:
• Tin rằng camera “có mã hóa” nên an toàn tuyệt đối
Mã hóa chỉ hiệu quả khi điểm kết nối an toàn. WiFi công cộng không đảm bảo điều này.
• Mở quyền xem camera cho người khác
Nếu người đó kết nối WiFi kém bảo mật, hacker có thể khai thác thông tin.
• Không thay đổi mật khẩu sau thời gian dài
Nhiều người dùng mật khẩu camera 2–3 năm mà không đổi, rất dễ bị dò quét.
5. Lời khuyên dành cho người dùng camera tại Việt Nam
Để đảm bảo an toàn tối đa, bạn nên áp dụng các nguyên tắc sau:
-
Luôn ưu tiên dùng mạng 4G/5G thay cho WiFi công cộng khi xem camera
-
Không chia sẻ tài khoản đăng nhập cho người lạ
-
Chọn thiết bị camera có thương hiệu, có hỗ trợ bảo mật tốt
-
Cài đặt camera thông qua kỹ thuật viên chuyên nghiệp
-
Thường xuyên xem báo cáo đăng nhập lạ trong ứng dụng
-
Nếu nghi ngờ bị xâm nhập, hãy đổi mật khẩu ngay lập tức
Một hệ thống camera được bảo mật tốt sẽ mang lại sự an tâm tuyệt đối cho gia đình, cửa hàng, doanh nghiệp của bạn.
6. Kết luận
Dùng chung WiFi công cộng để truy cập camera an ninh tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể bảo vệ hệ thống của mình bằng cách dùng VPN, mật khẩu mạnh, kích hoạt 2FA, tách mạng camera, và cẩn trọng khi truy cập từ thiết bị lạ.
Trong bối cảnh an ninh mạng ngày càng quan trọng, mỗi người dùng cần nâng cao ý thức để bảo vệ tài sản và sự riêng tư của mình.
